Δύο λοιμώξεις αρκετά ενοχλητικές, η ουρολοίμωξη και η κυστίτιδα, απαιτούν έγκαιρη διάγνωση για να θεραπευτούν αποτελεσματικά.
Συχνοουρία, τσούξιμο, κρυάδες, πόνος στη μέση και καμιά φορά πυρετός. Αυτά είναι μερικά από τα συμπτώματα δύο λοιμώξεων που γενικά παρουσιάζονται πολύ συχνά στις γυναίκες: της ουρολοίμωξης και της κυστίτιδας. Όσες γυναίκες τα έχουν αντιμετωπίσει όχι μια αλλά αρκετές φορές γνωρίζουν πόσο έντονα είναι, γιατί δυστυχώς οι υποτροπές είναι συχνές. Η συχνότητα, μάλιστα, αυτών των λοιμώξεων αυξάνεται όσο μεγαλώνει η γυναίκα και από το 2% μπορεί να ξεπεράσει το 20%. Η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή θεραπεία είναι το Α και το Ω για την αντιμετώπισή τους. Ο γυναικολόγος Ευάγγελος Γκικόντες μας μιλάει για τα αίτια, τις εξετάσεις που πρέπει να κάνει η γυναίκα και για τη θεραπεία τους.
Ποια είναι τα πιο συνηθισμένα αίτια αυτών των λοιμώξεων;
«Συνήθη αιτία όλων αυτών των καταστάσεων είναι ορισμένα μικρόβια. Η καλή υγιεινή της περιοχής μας βοηθάει να αποφύγουμε τις συχνές μολύνσεις. Η σεξουαλική επαφή, επίσης, είναι ένας παράγοντας που μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία μολύνσεων. Επιπλέον, ανωμαλίες στην ανατομία των ουροφόρων οδών όπως η παλινδρόμηση των ούρων, η κυστεορθοκήλη, συγγενείς ανωμαλίες ή πέτρες στα νεφρά ή στον ουρητήρα, μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο λοίμωξης».
Τα συμπτώματα που θα βάλουν σε υποψία τη γυναίκα είναι πάντα έντονα;
«Όταν η γυναίκα νιώσει κάποιο τσούξιμο τη στιγμή της ούρησης, όταν το αίσθημα για να πάει στη τουαλέτα είναι έντονο, έχει συχνοουρία και πολλές φορές δεν μπορεί να κρατηθεί, έχει κρυάδες, πόνο στη μέση ή πυρετό και τα ούρα της είναι θολά, τότε δεν θα πρέπει να εφησυχάσετε, γιατί σ’ όλες αυτές τις περιπτώσεις μπορεί να υπάρχει μία λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι ελαφρά ή έντονα. Αν εκτός της ουρολοίμωξης υπάρχει και κυστίτιδα τότε ο ερεθισμός της κύστης μπορεί να έχει συνέπεια τη συχνοουρία και την εκδήλωση πόνου στην περιοχή της ουροδόχου κύστης. Οι ασθενείς με κυστίτιδα τις περισσότερες φορές δεν έχουν πυρετό».
Τι εξετάσεις πρέπει να γίνουν για να διαπιστωθεί ότι τα παραπάνω συμπτώματα οφείλονται σε κάποια λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος;
«Οι γυναίκες αυτές το πρώτο που πρέπει να κάνουν είναι μια καλλιέργεια ούρων, καθώς και μια ανάλυση ούρων. Στις περιπτώσεις αυτές θα βρεθούν περισσότερα πυοσφαίρια καθώς και κάποιο μικρόβιο. Τα μικρόβια που μπορεί να προκαλέσουν τις καταστάσεις αυτές είναι τα χλαμύδια, το κολοβακτηρίδιο, ο πρωτέας, ο στρεπτόκοκκος, ο σταφυλόκοκκος κ.ά. Πολλές φορές μπορεί να βρεθεί και μικρή ποσότητα αίματος στα ούρα. Η καλλιέργεια που θα δείξει κάποιο μικρόβιο, συγχρόνως θα μας οδηγήσει στο αντιβιοτικό εκείνο που καταπολεμά καλύτερα το υπεύθυνο μικρόβιο με τη βοήθεια του αντιβιογράμματος ή του τεστ ευαισθησίας, Είναι μια εξέταση κατά την οποία βάζουμε ορισμένα αντιβιοτικά πάνω στα μικρόβια και βλέπουμε πιο αντιβιοτικό σκοτώνει τα περισσότερα απ’ αυτά. Η γυναίκα θα πρέπει να επισκεφθεί τον ουρολόγο ή τον γυναικολόγο της και θα πρέπει εκτός από την καλλιέργεια ούρων να κάνει και καλλιέργεια κολπικού υγρού, καθώς και μια γυναικολογική εξέταση, επειδή η μετανάστευση μικροβίων από κάποια κολπίτιδα ή από την περιοχή του όρθρου στον κόλπο και μετά στα ούρα είναι πολύ συχνή».
Ποια είναι η θεραπευτική αγωγή που συνίσταται;
«Για την ελαφρά κυστίτιδα που δεν έχει επιπλοκές, μπορεί να δώσουμε αντιβιοτικά σε μια μονή δόση. Στην περίπτωση που η γυναίκα έχει υποτροπιάζουσες κυστίτιδες ή ουρολοιμώξεις ο γιατρός θα πρέπει να δώσει τις σωστές συμβουλές. Επίσης, θα πρέπει να βοηθήσει στην ανεύρεση κάποιου πιο σπάνιου μικροοργανισμού που μπορεί να ευθύνεται για τις υποτροπιάζουσες κυστίτιδες, οι οποίες δεν θεραπεύονται με τα συνήθη αντιβιοτικά, ακριβώς επειδή τα αντιβιοτικά αυτά δεν είναι τα ειδικά εκείνα αντιβιοτικά που χρειάζονται για την καταπολέμηση των ειδικών μικροοργανισμών, που μπορεί να προκαλέσουν σπάνια κυστίτιδα, όπως είναι το μικόπλασμα, το ουρεόπλασμα, τα χλαμύδια και ο απλούς έρπης. Σε περιπτώσεις που το σύνδρομο δεν υποχωρεί, θα πρέπει να ελέγξουμε τη γυναίκα για στένωση ουρήθρας, για χημικούς ή μηχανικούς ερεθισμούς ή για άλλες παθολογικές καταστάσεις».
Χρειάζεται θεραπεία και ο ερωτικός σύντροφος;
«Όχι, δεν χρειάζεται θεραπεία αλλά καλό είναι κατά τη διάρκεια της θεραπευτικής αγωγής να αποφεύγονται οι σεξουαλικές επαφές».
Είναι αλήθεια ότι η λήψη άφθονων υγρών βελτιώνει την πάθηση;
«Η γυναίκα πράγματι πρέπει να πίνει άφθονα υγρά, γιατί έτσι αυξάνεται η διούρηση και κατά συνέπεια η αποβολή του μικροβίου. Σε περίπτωση, όμως, που η ουρολοίμωξη οφείλεται σε πέτρα που βρίσκεται στον ουρητήρα τότε απαγορεύεται η λήψη υγρών. Βεβαίως, η γυναίκα θα πρέπει να κάνει και πάλι καλλιέργεια ούρων και αντιβιόγραμμα και να πάρει το κατάλληλο αντιβιοτικό. Η λήψη άφθονων υγρών δεν αποτελεί το φάρμακο για την αντιμετώπιση της πάθησης».
Η έγκαιρη διάγνωση παίζει σπουδαίο ρόλο;
«Γενικά στην ιατρική ισχύει το προλαμβάνειν παρά το θεραπεύειν. Έτσι, λοιπόν, εάν δεν αφήσουμε τα συμπτώματα να παραμείνουν για πολύ καιρό και σπεύσουμε το συντομότερο στο γιατρό, τότε εκείνος θα έχει στα χέρια του μια ελαφριά και πρωτοεμφανισθείσα κατάσταση, την οποία θα μπορέσει να αντιμετωπίσει γρήγορα και οπωσδήποτε αποτελεσματικά»